Dünyada ve Türkiye’de Çocuk Kanserleri
Çocukluk çağı
kanserleri tüm kanser vakalarının %1,2’sini ve tüm kanserden ölümlerin %1’ini oluşturmaktadır.
Genç nüfusa ve düşük gelişmişlik düzeyine sahip ülkelerde tüm kanserlere göre çocukluk
çağı kanserlerinin oranı en yüksek düzeydedir.
Türkiye’de ise her
yıl 175.000 vatandaşımıza kanser teşhisi konulmakta olup, bunlardan yaklaşık
2800’i çocukluk yaşlarında görülen kanserlerdir (%1,5). Lösemiler çocuklarda en
sık görülen kanserler olup, Türkiye’de yılda 1000 çocuğumuzu etkilemektedir.
Türkiye’de çocukluk kanserleri insidansı gelişmiş dünya ortalamasına benzer
oranlardadır.
Birçok gelişmiş
ülkede çocuklarda en yaygın ikinci ölüm sebebi olan kanser; ülkemizde çocuk
ölümlerin nedenleri arasında dördüncü sıradadır.
Çocuklarda görülen
kanserler; tip, tedaviye yanıt ve sağ kalım açısından erişkin kanserlerinden
çok farklılıklar gösterirler:
Ø Çocuklarda
en sık görülen kanserler lösemi, beyin tümörleri ve lenfomalardır.
Ø Erişkinin
aksine çocukluk çağı kanserleri %7080’in üzerinde tedavi edilebilir ve sağ
kalım oranı yüksektir. Günümüzde gelişmiş ülkelerde her 900 erişkinden biri
çocukluk çağı kanseri geçirmiş ve yaşamını devam ettirmektedir. Ancak bu
iyileşme oranı ne yazık ki kaynakları kısıtlı ülkeler için geçerli değildir. Bu
nedenle dünya genelinde her yıl teşhis edilen 160.000 çocuk kanseri olgusunun
yaklaşık 90.000’i kanser nedeni ile hayatını kaybetmektedir.
Ø Tedavi
başarısının yüksekliği ve çocukların önündeki beklenen yaşam süresinin uzunluğu
erken ve etkin tedaviyi, en iyi hizmete erişimi, yaşam kalitesini, psikososyal
yaklaşımı daha da önemli hale getirmektedir.
Ø Ayrıca
çocukluk çağı kanserlerinin neden sonuç ilişkisi erişkinlerde görülen kanserler
kadar net değildir ve bilinen bir tarama programı yoktur. Yine de; erken teşhis
ile tedavi başarı oranları daha da yüksektir. Bu nedenle; iştahsızlık,
kansızlık, hızlı kilo kaybı, bacaklarda kemik ağrıları, cilt altında kanamaları
(kırmızı noktalar veya morarmalar), burun ve dişeti kanamaları, ateş gibi
semptomların varlığında dikkatli olunmalı ve en yakın sağlık kuruluşuna
başvurulmalıdır.
Bakanlığımızın
Çocuk Kanserleri Hakkında Yürüttüğü Politikalar
Ülkemiz genelinde
tedavi oranlarımız gelişmiş ülkelerdekine benzer olup, kansere yakalanan
çocuklarımızın %70-80’ini iyileşmektedir. Ayrıca ülkemizde sosyal devlet
anlayışı ile 18 yaş altı çocuklar tamamen sağlık güvencesi kapsamında
tutulmuştur. Bu nedenle de çocukluk çağı kanserleri diğer erişkin kanserlerinde
olduğu gibi ücretsiz tedavi edilmektedir.
